آغاز دروس فوتوگرافی و دیجیتال گرافیک با ابتکار انستیتوت علمی و تحقیقاتی باختر
این برنامه برای بیش از 30 تن از دانشجویان و دانش آموزان دختر در کشورهای افغانستان، ترکیه، ایران و آلمان به مدت دو سمستر آموزشی فوتوگرافی و دیجیتال گرافیک میباشد که با ابتکار انستیتوت علمی و تحقیقاتی باختر و توسط علی امید، استاد پیشین دانشگاه کابل و عضو انستیتوت علمی و تحقیقاتی باختر بصورت آنلاین تدریس می شود.
این برنامه در دو سمستر یعنی هشت ماه تمام تلاش میگردد که دانشجویان و دانش آموزان را با دانش دیجیتال گرافیک و فوتوگرافی آشنا ساخته و مهارت های شان بالا برده شود تا حداقل بتوانند تا در آینده این اشتراک گننده گان در یک نهاد دیگر شغلی پیدا نمایند.
بسیاری به این باورند که عکاسی با علم و هنر نیز در ارتباط است. عکاسی تا اندازهیی علم است، زیرا عکاسی به فزیک، نور و میکانیکهای اندازهگیری یک شی ظاهرشده وابسته است.
فوتوگرافی: یکی از مضمون کاربردی، هنری و تخنیکی است، عکاسی دارای سه جنبۀ (علمی، صنعتی و هنری) است؛ بهعنوان یک پدیدۀ علمی متولد، بهشکل یک صنعت گسترش یافت و به عنوان هنر تثبیت شده. عکاسی با علم و هنر نیز در ارتباط است. که با این دانش میتوان با محیط خود ارتباط برقرار نمود که در سمستر اول موضوعات ذیل به بحث گرفته شده است:
بخش اول: با عکاسی، تعریف، تاریخچۀ آن در جهان و افغانستان، نقش و کاربرد آن در روزنامهها آشنا شده و قادر خواهند شد تا با یک کمرۀ ساده برای رسانهها عکاسی نمایند. نکتههای ضروری در فوتوگرافی (شناخت کمرههای عکاسی همراه با وسایل جانبی آن مانند سه پایه، فلاش، بیک، فیلم یا میموری و باتری) را خواهند دانست. در انتخاب کمره و استفادۀ درست آن دقت نمایند و ویکتور، پیکسل و انواع فارمت و کاربرد آن را بیاموزند تا بتوانند عکسهای شان را با فارمت مورد نظر شان ثبت نمایند.
بخش دوم: دانشجویان با اصطلاحات فوتوگرافی آشنا میشوند و قادر خواهند شد تا با زبان آکادمیک صحبت نمایند و با انواع لنزها شناخت حاصل کنند و نیز استفاده و کاربرد مناسب شان را در عکاسی بدانند. کپیرایت یا حق طبع و نشر را بدانند و در عرصۀ عمل هیچگاه خلاف آن کار انجام ندهند. ژانرها یا سبکهای مهم عکاسی همراه با انواع نما یا شاتها را آموخته، با استفاده از نماها و سبکها عکسهای معیاری را ثبت نمایند.
بخش سوم: دانشجویان با برنامۀ کامپیوتری ادوب فوتوشاپ (Adobe Photoshop) و استفاده از ابزارهای آن آشنا میشوند. برای لکهگیری، همرنگسازی، خیره یا روشن نمودن تصویر، نوشتن کلمه یا پاراگراف، رسم شکلها، برطرفسازی سرخی چشم در ادیت عکس معرفت حاصل نموده، در ضمن با اندازه و برش عکس و کلیدهای مهم میانبر یا شارتکتها در برنامۀ فوتوشاپ برای سرعت عمل در اجرای کار آشنا شوند. برای زیباسازی عکس شان، از اِفِکت تصویری کار گرفته تا تصویر مورد نظر شان را بهتر دیزاین نمایند.
بخش چهارم: دانشجویان ادیت معیاری عکس در برنامۀ فوتوشاپ و اهمیت و نکات کلیدی برای کپشننویسی را آموزش دیده، قادر خواهند بود برای هر تصویر کپشن (Caption) یا معلومات در مورد عکس (Cutline) همراه با عناصر خبـــری؛ مانند: که، کجا، چه، کی، چرا و چگونه (Who, Where, What, When, Why & How) نوشته، آن را برای عکسهای شان اجرا و همچنان معیار عکسهای پوستر تبلیغاتی و ویژگیهای یک عکس خوب را در پوستر بدانند و پوسترهای عالی را برای مناسبتهای مختلف دیزاین نمایند. این فصل در مورد پورتفولیو (Portfolio) شامل شناخت مخاطب، انتخاب عکسها به صورت کاغذی و یا دیجیتالی در قالب مناسب، انتخاب بهترین عکسها، مد نظر گرفتن کیفیت تصویر و همچنان نظرات دیگران در مورد پورتفولیو، بحث نمایند، تا دانشجویان بتوانند یک پورتفلیو (Portfolio) و یا مستند (Documentary) معیاری ساخته و آن را در رسانهها و نمایشگاههای ملی و بینالمللی به نشر و چاپ فرستند.
در بخش دیجیتال گرافیک برای یک سمستر:
بخش اول: دانشجویان قادر خواهد بود که با پیشینۀ دیجیتال گرافیک، گرافیک تبلیغاتی، تاریخچۀ گرافیک، کاربرد نشانهها، نقش آن در ارتباطات، زبان کاربردی علایم جهانی خطر، نشانههای هشداردهنده، آگهیدهنده، درمانی و مراقبتی، معیارهای طراحی آرام یا لوگو ـ که دانستن این علایم برای دانشجویان ضروری بوده ـ با استفاده از الستراتور با داشتن یک کامپیوتر و ایدۀ طراحی گرافیکی، با نهادهای مختلف کار نمایند.
بخش دوم: دانشجویان با طراحی نشانههای استاندارد جهانی با برنامۀ الستراتور(Adobe Illustrator ) آشناشده، و موثریت آن، نصب و راهاندازی این برنامه، کار با محیط، ابزار، شناخت رستر (Raster و وکتور (Vector)، دانستن انواع سایز کاغذ و کتاب میباشد. میتواند طراحی علائم آماری تحلیل و ارقام اقتصادی، نشان پول جهان، آیکن رسانههای اجتماعی انترنیتی، پیکتوگرامهای ضروری؛ مانند علایم خطر، برق گرفتگی، مواد کیمیاوی، رادیو اکتیف، نکشیدن سگرت و نه نوشیدن الکول آشنا شده و میتواند بنابر سفارش مشتری این علایم را با کیفیت بلند طراحی نمایند. معرفی انواع لوگو، اصطلاحات، کاربرد، مشخصات، ساختن لوگو و شناسایی انواع نمادها و کاربرد آن در لوگو میباشد.
بخش سوم: دانشجویان با نقش بیلبورد (Billboard) پوستر (Poster) داستان تصویری الستریشن (Illustration) و دیزاین جلد کتاب، آشنا شده، میتوانند در طراحی آن معیارهای را توأم با خلاقیت کار گرفته، با برنامۀ الستراتور ساختن بیلبورد، پوستر، طرح جلد و کتابهای داستان تصویری برای کودکان و نوجوانان که یکی از ضرورتهای آموزشی است، طراحی نمایند.
بخش چهارم: دانشجویان با آیکنها (Icons) و پیکتوگرامهای (Pictograms) تبلیغاتی و دستهبندی آنها شامل علایم اخطاریه، اطلاعاتی، رفاهی، ایمینی، هشدار دهنده و بازدارنده آشنایی پیدا نموده، تا مردم را در رابطه به خطر برق گرفتگی، استفادۀ آب آشامیدنی، سرویسهای بهداشتی، منع دخانیات، ایستگاههای حمل و نقل، شفاخانهها و پارکها، استفادۀ درست وسایل برقی یا الکترونیکی مثل تلویزیون، تلفن، یخچال و ماشین لباسشویی رهنمایی نمایند. همچنان دانشجویان قادر خواهند بود که با استفاده از این نوع نشانهها (آیکن و پیکتوگرامها) و طراحی آن در برنامۀ الستراتور جهت آگهی و آموزش در نهادهای دولتی و شخصی به خصوص مکاتب موثر واقع شوند، زیرا مردم افغانستان به دلیل فقر سواد خواندن و نوشتن، تصویر را خیلی زود و آسان به خاطر میسپارند.
در باره مدرس این بخش:
علی امید، استاد پیشین دانشگاه کابل؛ فوتوژورنالیست، خبرنگار و گرافیست افغانستانی است که در این حوزه بیشتر از بیست سال سابقهی فعالیت دارد.
آقای امید، کار خبرنگاری را در سال ۱۳۸۴ شروع کرده و تصاویر، طرحهای گرافیکی، کارتونها و عکسهای خبری خود را در دهها روزنامهی داخلی و خارجی، هفتهنامه، مجله و وبسایت منتشر نموده است.
وی همچنان عضویت چندین نهادِ فرهنگی و آموزشی را داشته و در چندین نمایشگاه عکاسی و هنری در داخل و خارج اشتراک کرده است. از زمان خدمت شان تا کنون سفرهای آموزشی و کاری، به کشورهای زیادی، از جمله به کشورهای: هند، ایران، امارت متحده عربی، بلجیم، هالند، ایتالیا، چین، اندونیزیا، سویس، روسیه، عربستان سعودی، پاکستان، ترکیه و آلمان داشته است.
علی امید بر زبانهای انگلیسی، ترکی، فارسی و پشتو تسلط دارد. آقای امید، در حالِ حاضر در شهر فیلن آلمان زندگی میکند مدت یک سال می شود که یکی از همکاران فعال انستیتوت تحقیقی و پژوهشی باختر در برلین میباشد.
یادداشت: در این دوره آموزشی، در کنار تدریس اساسات بخشهای یادشده، نزدیک به صد جلد کتاب مرتبط به موضوع نیز برای اشتراک کننده گان به معرفی گرفته میشود.